FESTIWAL MYŚLI TISCHNEROWSKIEJ – KRAKÓW – 24 MAJA 2025

KONFERENCJA:  HISTORIA – PAMIĘĆ – TOŻSAMOŚĆ

Konferencję, która odbyła się w Auli im. ks. prof. J. Tischnera Collegium Witkowskiego UJ, prowadził ks. dr Przemysław Bukowski. Zebranych przywitał dziekan Wydziału Historii, prof. dr hab. Stanisław Sroka, który wspomniał o czasach, kiedy ks. prof. Józef Tischner wykładał i sala była zawsze wypełniona, a wielu zainteresowanych siedziało na schodach. Przypomnieli również o tych  sławnych wykładach dr hab. Anna Niedźwiedź oraz dr hab. Janusz Mierzwa.

Tym razem Aula im. ks. prof. J. Tischnera wypełniona była sympatykami myśli Tischnerowskiej, członkami Stowarzyszenia „Drogami Tischnera” oraz przedstawicielami ze szkół noszących imię ks. prof. J. Tischnera, którzy przybyli z różnych stron Polski.

Wykład dr hab. Stanisławy Trebuni – Staszel „Życie można wyśpiewać. Śladami Tischnerowskiej gawędy o góralskim świecie w pieśni zapisanej” był, jak tytuł głosi, ilustrowany góralską pieśnią, muzyką i tańcem w wykonaniu zespołu „Regle” z Poronina oraz kapelą „Wałasi”. Podhale, był to świat bliski księdzu Tischnerowi, który przecież pełnił funkcję kapelana Związku Podhalan, znał gwarę, kulturę, przyśpiewki i gawędy i zachęcał do ich poznawania. Podkreślał, że celem góralszczyzny jest człowieczeństwo, a promieniuje z niej prawda o człowieku. Dotykał problemu tożsamości. Mówił, że można być zakorzenionym w małym świecie i jednocześnie otwartym na  cały świat. Pani profesor zwróciła też uwagę na humor ks. prof. Tischnera, który hojnie rozdawał pogodę ducha, a szczerość i otwartość niwelowały dystans i zachęcały do myślenia. „Możemy się spierać, ale nie możemy się okłamywać” – to były ważne wskazówki życiowe. Nawiązując do góralskich przyśpiewek, ksiądz Tischner odwoływał się do twórczości Seweryna Goszczyńskiego i Kazimierza Tetmajera. Podkreślał, że pieśń łączy się z życiem i można wyśpiewać życie. W kulturze góralskiej, którą trzeba szanować, zawarta jest prawda o człowieku, o jego miłości, wierze i nadziei. Barwne stroje góralskie członków zespołu „Regle”, ich taniec, śpiew i  muzyka były doskonałą ilustracją na potwierdzenie tych słów.

Prof. Dr hab. Andrzej Nowak miał wykład na temat: „Człowiek w historii. Mądrość ludowa i  filozofia.”  Odwołał się w nim do ludowej pieśni w filmie „Brzezina”. Analizował tę pieśń w  kontekście filozoficznym, odnosząc do etapów ludzkiego życia.

Kolejny wykład „Laboratorium myśli: Instytut Nauk o Człowieku (IWM) w Wiedniu i jego miejsce  na naukowej mapie Europy  Środkowo-Wschodniej” wygłosił dr Kamil Ruszała. Wspomniał on o  historii IWM, który został założony przez Krzysztofa Michalskiego i dwóch niemieckich uczonych. Nawiązał też do przemówień ks. prof. Józefa Tischnera, który mówił o przemianach  społeczno-politycznych w Polsce i odnosił się do dziedzictwa historycznego w Polsce po II wojnie światowej. Mieliśmy też okazję wysłuchać fragmentu wykładu ks. prof. Józefa Tischnera, w którym mówił o wychodzeniu z totalitaryzmu i wartościach, takich jak: patriotyzm, religia i ekonomia. Ks.  J. Tischner podkreślał, że patriotyzm jako świadomość narodowa powinien łączyć nas, a nie wykluczać. Dr K. Ruszała wspomniał także, że IWM angażuje się w pomoc naukowcom z Ukrainy i  tworzy odpowiednią przestrzeń do refleksji i badań naukowych, a ks. prof. J. Tischner łączy dyscypliny i łączy pokolenia.

Ostatni wykład „O odwadze myślenia Józefa Tischnera” wygłosił dr hab. Dobrosław Kot.  Mówił on o odwadze filozoficznej ks. J. Tischnera, która przejawiała się między innymi w przyjaźni z  marksistowskim filozofem Janem Szewczykiem czy  w odwoływaniu się do myśli filozofów, których uznawano za niewłaściwych politycznie.  Wystąpienie zakończyło się refleksjami o  myśleniu według wartości i podkreśleniu, że niepewność dotyczy wszystkich.

Po wykładach mieliśmy możliwość wysłuchania koncertu zespołu „Wałasi” z Istebnej. Niezwykle żywiołowa góralska muzyka ożywiła atmosferę i tworzyła piękną klamrę zamykającą wspomnienia o ks. J. Tischnerze.

Na koniec pan Kazimierz Tischner, najmłodszy brat ks. profesora i Prezes Stowarzyszenia „Drogami Tischnera”, podziękował dziekanowi za  udostępnienie sali i wręczył mu na pamiątkę góralski kapelusz i statuetkę pamiątkową Roku Księdza Profesora  Józefa Tischnera.

 Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie

 Msza święta koncelebrowana w intencji ks. prof. J. Tischnera

Na ulicy Kanoniczej po godzinie 14 zrobiło się kolorowo i głośno. To tam poczty sztandarowe szkół Tischnerowskich i różnych oddziałów Związku Podhalan formowały orszak, który miał wejść do  kościoła. Barwne stroje ludowe, różnokolorowe sztandary i szarfy tworzyły piękny widok, a  kapele góralskie jeszcze bardziej podkreślały niezwykłość chwili. W kościele nastrój był jeszcze bardziej podniosły, gdyż oprawę  muzyczną mszy przygotowali uczniowie i nauczyciele ze Szkoły Muzycznej I stopnia im. ks. prof. J. Tischnera w Domosławicach. Msza była celebrowana przez  Kardynała Grzegorza Rysia, który wygłosił kazanie nawiązujące do czytanych fragmentów Ewangelii oraz do myśli Tischnerowskiej. Inny, światło i mowa – to były najważniejsze elementy homilii. Powinniśmy wykazywać dobrą wolę, aby nasze relacje z drugim człowiekiem były jak najlepsze, niezależnie od tego, kim jest ten Inny. Słuchając słów Kardynała, otwieraliśmy się na bliźniego.

Wzruszający koncert w kościele św. Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie

W sobotę 24 maja 2025 w Krakowie odbywał się Festiwal Myśli Tischnerowskiej. Po południu w  kościele św. Apostołów Piotra i Pawła było barwnie i uroczyście. Na mszy św. i na koncercie, który miał miejsce tuż po niej, pojawiło się  16 pocztów sztandarowych ze szkół noszących imię ks. prof. J. Tischnera, 7 pocztów sztandarowych z różnych oddziałów Związku Podhalan, wielu przedstawicieli szkół i organizacji Tischnerowskich oraz  kilkuset miłośników myśli ks. prof. J. Tischnera.

W ramach obchodów Roku ks. prof. J. Tischnera nauczyciele ze Szkoły Muzycznej I stopnia im. ks. prof. Józefa Tischnera w Domosławicach stworzyli niezwykłe dzieło muzyczne pt. Requiem dla  ks. Józefa Tischnera PAMIĘTAMY.

Kilkaset osób zgromadzonych  w pięknym wnętrzu kościoła miało niebywałą przyjemność patrzeć na przejęte twarze młodziutkich wykonawców, podziwiać śpiew i muzykę w wykonaniu uczniów, absolwentów i nauczycieli.  Utwory muzyczne Requiem nawiązywały zarówno do klasyki jak i  do  folkloru, który tak cenił Józef Tischner. Dzięki tym niezwykłym tonom każdy ze słuchaczy mógł odczuć piękno i dobro świata. Cząstka nieba zeszła na ziemię.

Cały koncert odbywał się pod patronatem Prezydenta Miasta Krakowa.

 Akademia Sztuk Teatralnych w Krakowie – Trela spotyka Tischnera

To niezwykłe spotkanie poprowadził Wojciech Bonowicz. Przy stole zasiedli: Krzysztof Globisz, Tomasz Schimscheiner, Jerzy Fedorowicz, Piotr Cyrwus i Artur Więcek „Baron”. Wspominali oni dwóch wielkich ludzi: Jerzego Trelę i ks. prof. Józefa Tischnera. Obejrzeliśmy fragmenty filmów z  udziałem wymienionych osób i mieliśmy okazję wysłuchania ciekawych anegdot. Wzruszające tło muzyczne stworzył Krzysztof Globisz, który grał na harmonijce ustnej. To wszystko poszerzało nasze serca i znów była okazja do wzruszeń i uśmiechów.

Akademia Sztuk Teatralnych w Krakowie – Wesele z filozofią

Wesele dziewczyny z miasta z młodym góralem – to był temat fantastycznego widowiska, którego twórcami byli: Ewa Kaim, Stanisława Trebunia – Staszel i Józef Brzuchacz. Młodzi studenci Akademii Sztuk Teatralnych i Uniwersytetu Rolniczego z zespołu „Skalni” w Krakowie swoją energią zaczarowali widzów. Taniec, śpiew, góralska muzyka i barwność ludowych strojów poruszały serca. W widowisku uczestniczył też Kazimierz Tischner, Prezes Stowarzyszenia „Drogami Tischnera”, który grał rolę starszego drużby weselnego. Było wesoło i wzruszająco. Wychodziliśmy z poszerzonymi sercami.

 Wanda Potoczek